ZAMONAVIY FILOLOGIYA: TIL VA MADANIYATLARARO MULOQOTNING DOLZARB MUAMMOLARI.
Keywords:
filologiya, til, globallashuv, raqamlashtirish, madaniyatlararo muloqot, fanlararoAbstract
Maqolada zamonaviy filologiyaning globallashuv, raqamlashtirish va madaniyatlararo
muloqot bilan bog‘liq asosiy muammolari ko‘rib chiqilgan. Xususan, globallashuvning til xilmaxilligiga ta’siri, ingliz tilining global lingua franca sifatida ustunligi va kichik tillarning yo‘qolib
ketish xavfi muhokama qilinadi.
Shuningdek, raqamlashtirishning tildagi me’yorlar, muloqot uslublari va ifoda shakllarini
qanday o‘zgartirayotgani tahlil qilinadi. Internet-slenqlar, emodzi va multimodal
kommunikatsiya kabi yangi hodisalar filologiya uchun ham qiyinchilik, ham imkoniyat sifatida
ko‘rib chiqiladi.
Madaniyatlararo muloqot tilning madaniyatlararo vositachilikdagi muhim roli nuqtai
nazaridan o‘rganiladi. Til to‘siqlari, madaniy farqlar va stereotiplar masalalari tahlil qilinadi
hamda ular yechimi uchun madaniyatlararo kompetensiyani rivojlantirish va ta’lim dasturlarini
joriy etish taklif etiladi.
Maqolada fanlararo yondashuvning muhimligi alohida ta’kidlangan bo‘lib, u lingvistika,
sotsiologiya, psixologiya, kognitiv fanlar va raqamli texnologiyalar usullarini birlashtiradi.
Korpus lingvistikasi, mashinaviy o‘qitish va sun’iy intellekt kabi zamonaviy texnologiyalardan
foydalanish filologik tadqiqotlarning imkoniyatlarini kengaytiradi, tillar merosini saqlash hamda
global o‘zaro aloqani yaxshilash uchun samarali strategiyalar ishlab chiqishni ta’minlaydi.
Maqolada filologiyaning tillarni saqlashda, madaniy xilma-xillikni qo‘llab-quvvatlashda
va madaniyatlararo muloqot muammolarini hal etishda tutgan o‘rni hamda ahamiyati qayd
etilgan. Shuningdek, globallashuv va raqamlashtirish sharoitlarida filologiyaning amaliy
ahamiyati ta’kidlangan. Keltirilgan materiallar va xulosalar tadqiqotchilar, pedagoglar hamda til,
madaniyat va muloqot masalalariga qiziquvchilar uchun foydali bo‘lishi mumkin.
References
Гумбольдт, В. О различии строения человеческого языка и его влиянии на духовное
развитие человечества. Фюс, 1836.
Якобсон, Р. О лингвистических аспектах перевода. Harvard University Press, 1959.
Кристал, Д. Кембриджская энциклопедия английского языка. Cambridge University
Press, 1995.
Хофstede, Г. Последствия культуры: Сравнение ценностей, поведения, институтов и
организаций по странам. Sage Publications, 2001.
Нида, Э. А. К науке перевода. E.J. Brill, 1964.