RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VOSITASIDA INTERAKTIV O‘QITISH METODLARINI QO‘LLASH
Keywords:
Raqamli texnologiyalar, Interaktiv o‘qitish, LMS (Learning Management System), Multimedia didaktikasi, Mustaqil o‘rganish (self-directed learning), Gamifikatsiya, “Blended learning”, Axborot xavfsizligi, Sun’iy intellect,MOOC (Massive Open Online Courses).Abstract
Ushbu maqolada raqamli texnologiyalar yordamida interaktiv o‘qitish metodlarini qo‘llash masalasiga e’tibor qaratiladi. An’anaviy dars shakllariga solishtirganda, elektron platformalar, multimedia vositalari va onlayn kollaboratsiya usullari talaba markazli yondashuvni kuchaytirishi, o‘qitish samaradorligini oshirishi mumkinligi ilmiy-adabiy manbalarga tayangan holda tahlil etiladi. Shvediya (Skolverket), Angliya (JISC), Rossiya (Минпросвещения РФ), Fransiya (Ministère de l’Éducation Nationale), Turkiya (MEB), Germaniya (BMBF) tajribalari misolida ta’limda LMS (Moodle, Canvas, Google Classroom) singari raqamli platformalarni joriy etish, interaktiv test, forum, videodarslar va gamifikatsiya elementlaridan foydalanish bo‘yicha muhim misollar keltiriladi. Maqolada multimedia didaktikasi (audio, video, animatsiya) nazariy jihatdan asoslab berilib, talabalarning mustaqil o‘rganish (MOOC, elektron kutubxonalar, aralash o‘qitish) ko‘nikmalarini rivojlantirish usullari ham yoritiladi. Raqamli o‘qitishning imkoniyatlari (globallashuv, tezkor aks aloqa, cheklanmagan resurslar) hamda cheklovlari (texnik infratuzilma pastligi, o‘qituvchi malakasi, motivatsiya, axborot xavfsizligi) tahlil qilingan. Muallif kelajakda sun’iy intellekt, AR/VR texnologiyalari ta’limni yanada interaktiv, individual yondashuvga asoslangan shaklga olib chiqishini ta’kidlaydi. Mazkur maqola raqamli interaktiv pedagogikani rivojlantirish bo‘yicha nazariy va amaliy tavsiyalarni birlashtirgan holda, yangi izlanishlar uchun manba sifatida xizmat qilishi mumkin.
References
Skolverket (2019). Digital kompetens i undervisningen. Stokgolm: Shvediya Ta’lim agentligi.
JISC (2020). Technology and tools for online learning. London: Joint Information Systems Committee.
Минпросвещения РФ (2020). Программа “Цифровая образовательная среда”. Moskva: Министерство просвещения Российской Федерации.
Ministère de l’Éducation Nationale (2021). ENT: Espace Numérique de Travail. Parij: Ministère de l’Éducation Nationale.
MEB (2020, 2021). EBA (Eğitim Bilişim Ağı) ve FATİH Projesi. Ankara: T.C. Millî Eğitim Bakanlığı.
BMBF (2021). DigitalPakt Schule 2019 bis 2024. Berlin: Bundesministerium für Bildung und Forschung.
Mayer, R.E. (2009). Multimedia Learning. Cambridge University Press.
Dale, E. (1969). Audio-Visual Methods in Teaching. Dryden Press.
Knowles, M. (1975). Self-Directed Learning: A Guide for Learners and Teachers. Follet.
Vygotsky, L.S. (1978). Mind in Society: The Development of Higher Psychological Processes. Harvard University Press.
Piaget, J. (1972). The Psychology of Intelligence. Routledge.
European Agency for Special Needs and Inclusive Education (2020). Inclusive Education in the Digital Age. Publications Office of the EU.
